مواد اولیه صنعتی یکی از مهم‌ترین اقلام وارداتی به کشور محسوب می‌شوند، زیرا بسیاری از صنایع داخلی برای ادامه فعالیت خود نیازمند واردات این نوع کالا هستند. از پتروشیمی و فولاد گرفته تا داروسازی و صنایع غذایی، همه و همه برای تامین بخشی از نیازهای خود به واردات مواد اولیه متکی هستند. اما آنچه اهمیت دارد، ترخیص سریع و اصولی مواد اولیه از گمرک است. تأخیر در این فرآیند می‌تواند به توقف خط تولید و افزایش هزینه‌ها منجر شود.
چرا ترخیص مواد اولیه صنعتی اهمیت دارد؟
تفاوت اصلی مواد اولیه صنعتی با کالاهای مصرفی در حساسیت زمانی آن‌هاست. هر روز تأخیر در ترخیص، ممکن است تولید یک کارخانه را متوقف کرده و خسارت مالی قابل توجهی ایجاد کند. به همین دلیل بسیاری از شرکت‌ها ترجیح می‌دهند از خدمات کارگزاران رسمی گمرک برای ترخیص سریع این کالاها استفاده کنند.
انواع مواد اولیه وارداتی
مواد اولیه‌ای که به کشور وارد می‌شوند تنوع بالایی دارند. برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- مواد شیمیایی و پتروشیمیایی مانند پلیمرها، رزین‌ها و حلال‌ها فلزات و آلیاژهای خاص مورد استفاده در صنایع خودروسازی و هوافضا مواد اولیه دارویی و شیمیایی برای تولید دارو افزودنی‌ها و مواد اولیه صنایع غذایی قطعات نیمه‌ساخته و اجزای صنعتی
مدارک مورد نیاز برای ترخیص مواد اولیه صنعتی
برای ترخیص این نوع کالاها مدارک استاندارد گمرکی مورد نیاز است. مهم‌ترین آن‌ها شامل:
- قبض انبار صادر شده توسط گمرک بارنامه حمل‌ونقل (دریایی یا هوایی) فاکتور خرید (Invoice) لیست عدلبندی (Packing List) گواهی مبدأ برای مشخص شدن کشور سازنده مجوزهای سازمان‌های مربوطه (مانند وزارت بهداشت یا سازمان استاندارد) کارت بازرگانی معتبر به نام واردکننده
مراحل ترخیص مواد اولیه از گمرک
فرآیند ترخیص مواد اولیه مانند سایر کالاهاست، اما حساسیت بیشتری دارد. این مراحل به شرح زیر هستند:
۱. ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت
ابتدا واردکننده باید کالا را در سامانه جامع تجارت ثبت کرده و پروفرما اینویس فروشنده خارجی را بارگذاری کند. در این مرحله تعرفه گمرکی و مجوزهای لازم مشخص می‌شوند.
۲. حمل کالا و ورود به گمرک
پس از ارسال کالا، با ورود به گمرک، قبض انبار صادر می‌شود که نشان‌دهنده ورود رسمی کالا به انبار گمرک است.
۳. اظهار کالا در سامانه EPL
اطلاعات کالا شامل ارزش، نوع، تعداد و کشور مبدأ در سامانه EPL ثبت می‌شود. دقت در وارد کردن اطلاعات اهمیت زیادی دارد.
۴. بررسی و ارزیابی توسط کارشناسان گمرک
کارشناسان گمرک اسناد را بررسی کرده و در صورت نیاز، بازدید فیزیکی از کالا انجام می‌دهند تا تطابق اسناد با محموله تأیید شود.
۵. پرداخت حقوق و عوارض گمرکی
حقوق ورودی و مالیات بر ارزش افزوده بر اساس تعرفه کالا محاسبه و پرداخت می‌شود. در برخی موارد، صنایع تولیدی می‌توانند از معافیت‌های گمرکی استفاده کنند.
۶. دریافت پروانه سبز گمرکی
پس از تکمیل مراحل و پرداخت هزینه‌ها، پروانه سبز صادر شده و کالا از انبار آزاد می‌شود.
چالش‌های ترخیص مواد اولیه صنعتی
در مسیر ترخیص مواد اولیه، مشکلات متعددی ممکن است رخ دهد:
- کمبود یا نقص مدارک واردکننده تاخیر در دریافت مجوزهای قانونی انتخاب اشتباه تعرفه گمرکی مشکلات بانکی و تخصیص ارز هزینه‌های اضافی مانند انبارداری و دموراژ
راهکارهای تسریع در ترخیص مواد اولیه
ترخیص کالا از گمرک بندرعباسبرای جلوگیری از بروز مشکلات و کاهش زمان ترخیص، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:
دقت در ثبت سفارش و انتخاب صحیح کد تعرفه دریافت پیشاپیش مجوزهای قانونی مربوط به کالا تهیه کامل و دقیق مدارک مورد نیاز استفاده از خدمات کارگزار رسمی گمرک برای پیگیری سریع امور انتخاب شرکت حمل‌ونقل معتبر برای کاهش ریسک تأخیرمزایای همکاری با کارگزار رسمی در ترخیص مواد اولیه
با توجه به اهمیت و حساسیت مواد اولیه، همکاری با یک کارگزار رسمی گمرک می‌تواند بسیار سودمند باشد. مهم‌ترین مزایا عبارت‌اند از:
- آشنایی کامل با قوانین و بخشنامه‌های گمرکی توانایی دریافت سریع‌تر مجوزهای لازم کاهش هزینه‌های گمرکی با انتخاب تعرفه صحیح مدیریت ریسک و جلوگیری از توقیف یا جریمه کالا صرفه‌جویی در زمان و جلوگیری از توقف خط تولید
جمع‌بندی
ترخیص مواد اولیه صنعتی از گمرک یکی از حساس‌ترین مراحل زنجیره تأمین تولید است. هرگونه تأخیر یا اشتباه در این مسیر می‌تواند خسارت‌های سنگینی به تولیدکنندگان وارد کند. بنابراین آشنایی با مراحل ترخیص، مدارک مورد نیاز، چالش‌ها و راهکارها اهمیت زیادی دارد. بهترین روش برای تضمین موفقیت در این فرآیند، همکاری با شرکت‌های بازرگانی معتبر و کارگزاران رسمی گمرک است که می‌توانند مسیر ترخیص را سریع، قانونی و به‌صرفه پیش ببرند.